Wet toekomst pensioenen begrippen en definities

De Wet toekomst pensioenen introduceert een hele reeks nieuwe pensioenbegrippen. We zetten ze hier op een rijtje en geven telkens een korte definitie. Mis je nog een begrip, of vind je de definitie nog niet duidelijk? Laat het weten in een opmerking onderaan de lijst!

Als je een heldere en complete uitleg van de wet wilt kun je het best ons Wtp boekje downloaden. En heb je liever een persoonlijk gesprek voor je bedrijf, ondernemingsraad of pensioenuitvoerder, neem dan vrijblijvend contact met ons op. We helpen je graag!

Begrip Uitleg
Beschermingsrendement, wat is dat? Het beschermingsrendement beschermt de uitkeringen tegen veranderingen in de risicovrije rente of (hoge) inflatie.
Compensatie, wat is dat? De compensatie die nodig is in verband met de afschaffing van de doorsneepremiesystematiek.
DNB scenarioset, wat is dat? De DNB scenarioset is een set van 2000 of 10000 economische scenario’s met ontwikkelingen op het gebied van rente, inflatie en aandelen. Deze worden gebruikt voor onder andere het aantonen van evenwichtigheid in de transitiefase.
Doorbeleggen, wat is dat? Doorbeleggen na de pensioendatum betekent het kunnen blijven beleggen van pensioenkapitaal nadat iemand met pensioen is gegaan, waardoor er mogelijk geprofiteerd kan worden van rendement en dus verhoging van het pensioen.
Doorsneepremie systematiek, wat is dat? Bij de doorsneespremie systematiek geldt voor iedereen dezelfde pensioenpremie (in % van de grondslag) en bouwt iedereen hetzelfde pensioen (in % van de grondslag) op.
Flexibele premieregeling (FPR), wat is dat? De flexibele premieregeling is een individuele premieregeling waarbij de premie samen met het rendement het individuele pensioenkapitaal bepaalt
FTK, wat is dat? FTK is de afkorting van Financieel Toetsings Kader : het huidige toezichtsregime voor pensioenfondsen.
Goed weer scenario, wat is dat? Het goed weer scenario is het scenario van De Nederlandsche Bank, waarbij nog maar 5% van alle scenario’s beter scoort dan dit scenario.
Intergenerationele solidariteit, wat is dat? Intergenerationele solidariteit is de mate waarin generaties binnen een pensioenfonds op elkaar kunnen vertrouwen om de lusten en lasten zo evenwichtig en eerlijk mogelijk met elkaar te verdelen, nu en in de verre toekomst.
Invaren, wat is dat? Invaren is het omzetten van bestaande pensioenaanspraken en rechten naar het nieuwe pensioencontract (Flexibele pensioenregeling of Solidaire pensioenregeling).
Invaardekkingsgraad, wat is dat? De invaardekkingsgraad is de dekkingsgraad die een pensioenfonds nodig heeft om te komen tot een verantwoorde, uitlegbare en evenwichtige overstap naar de uitvoering van de gewijzigde pensioenovereenkomsten.
Keuzebegeleiding, wat is dat? Keuzebegeleiding bij pensioen is het begeleiden van de deelnemer, gewezen deelnemer of pensioengerechtigde op een adequate wijze bij het maken van een passende keuze binnen de pensioenovereenkomst door de pensioenuitvoerder. Onderdeel hiervan is ook de inrichting van de keuzeomgeving.
Lifecycle, wat is dat? Een lifecycle, is een methode waarbij het risicoprofiel van de beleggingsportefeuille voor de deelnemer op basis van zijn of haar leeftijd verandert. Naarmate de deelnemer ouder wordt (en dichter bij zijn/haar pensioenleeftijd komt), wordt het totale risico van de beleggingsportefeuille afgebouwd.
Macro lang leven risico, wat is dat? Het macro lang leven risico is, het risico dat we als totale bevolking steeds ouder worden en daarmee gemiddeld langer een uitkering moeten betalen. Dit ziet toe op de gemiddelde levensverwachting van de totale bevolking.
Mediaan scenario, wat is dat? Het mediaan scenario is, het rendementscenario van De Nederlandsche Bank waarbij 50% van alle scenario’s slechter en 50% beter scoort dan dit scenario.
Micro lang leven risico, wat is dat? Het micro lang leven risico is het risico dat je als deelnemer ouder wordt dan op basis van de gemiddelde levensverwachting is verondersteld.
Netto profijt, wat is dat? Netto profijt is, een maat voor het bepalen van de evenwichtigheid bij de overgang naar het nieuwe toezichtskader volgens de Wtp. Netto profijt geeft het verschil weer in de waarde van betaalde premies en uitkeringen over het resterende leven per generatie en laat zien welke leeftijden erop voor- of achteruit gaan.
Opheffen leenrestrictie, wat is dat? Het opheffen van de leenrestrictie betekent in het kader van de Wet toekomst pensioenen, de mogelijkheid om binnen de solidaire premieregeling (SPR) voor jongeren impliciet meer dan 100% in aandelen te beleggen.
Overgangsregime, wat is dat? Het overgangsregime binnen de Wet toekomst pensioenen, is de optie om te kiezen voor het continueren van een al bestaande individuele beschikbare premieregeling met een stijgende leeftijdsafhankelijke staffel, zolang deze regeling al bestond voor 1-1-2027 dan wel voor 1-7-2023 in het geval van pensioenfondsen.
Overrendement, wat is dat? Het overrendement, is het totaal behaalde rendement op alle beleggingen na aftrek van het beschermingsrendement.
Premieregeling, wat is dat? Een premieregeling, is een regeling waarbij de inleg (premie) het uitgangspunt vormt. De hoogte van de uiteindelijke uitkering is afhankelijk van deze inleg en de behaalde rendementen.
Premiestaffel, wat is dat? Een premiestaffel is een leeftijdsafhankelijke – meestal per 5 jaar – premie die oploopt naarmate men ouder wordt.
Projectierendement, wat is dat? Het projectierendement bepaalt, gegeven de hoogte van het kapitaal, het tempo van de uitkeringen. Hoe hoger het projectierendement, hoe hoger de uitkering bij aanvang, maar ook: hoe eerder het kapitaal daalt en dus ook hoe eerder uitkeringen naar beneden worden bijgesteld.
Risicovrije rente, wat is dat? Met risicovrije rente wordt de door De Nederlandsche Bank gepubliceerde rentetermijnstructuur verstaan, welke is gebaseerd op de swapcurve voor verschillende looptijden.
Risicodelingsreserve, wat is dat? De risicoverdelingsreserve is een collectieve vermogensreserve waarmee in een flexibele premieregeling financiële mee- of tegenvallers met toekomstige opbouw kunnen worden gedeeld. Deze reserve kan alleen uit premie worden gefinancierd.
Shoprecht, wat is dat? Het shoprecht, is het recht om op de datum van pensioneren met het eigen pensioenkapitaal te gaan shoppen bij verschillende aanbieders om zo de hoogste (of beste) uitkering te krijgen. Voor deelnemers aan pensioenfondsen kan dit alleen als het pensioenfonds een flexibele premieregeling (FPR) heeft en slechts een stabiele of een variabele uitkering aanbiedt.
Slecht weer scenario, wat is dat? Het slecht weer scenario, is het scenario van De Nederlandsche Bank, waarbij nog maar 5% van alle scenario’s nog slechter scoort dan dit scenario.
Solidaire premieregeling, wat is dat? Een solidaire pensioenregeling wordt genoemd, een premieregeling waarbij de premie collectief wordt belegd, de resultaten naar leeftijdscohorten worden toebedeeld en waarbij het voor pensioenuitkering bestemd vermogen gedurende de uitkeringsfase wordt aangewend voor financiering van een variabele uitkering.
Solidariteitsreserve, wat is dat? De solidaritietsresereve, is een collectieve vermogensreserve waarmee in een solidaire premieregeling financiële mee- of tegenvallers met toekomstige opbouw kunnen worden gedeeld.
Stabiele (vaste) uitkering, wat is dat? De stabiele vaste uitkering, is de uitkering die na ingang er van naar verwachting stabiel blijft en die wordt gebaseerd op de risicovrije marktrente op het moment van ingang.
Standaardmethode, wat is dat? De standaardmethode, is de wijze waarop het totale vermogen van het pensioenfonds net voor het invaren wordt toebedeeld aan de individuele deelnemers, via een eenvoudige benadering en berekening, welke is gebaseerd op de dan aanwezige dekkingsgraad.
Swap curve, wat is dat? De swap curve geeft de relatie weer tussen de looptijd van een swapcontract (rente-swap) en de swaprente. Bij iedere looptijd geeft de swapcurve de vaste rente aan waartegen de markt op dat moment bereid is een variabele rente te ruilen (meestal de 6-maandsrente).
Toedelingsmechanisme, wat is dat? Het toedelingsmechanisme, is de wijze waarop bij de solidaire premieregeling financiële mee- of tegenvallers als gevolg van het collectief gevoerde beleggingsbeleid, de ontwikkeling van de levensverwachting (macro lang leven) en het sterfteresultaat (micro lang leven) via beschermingsrendementen en overrendementen in de voor pensioenuitkering bestemde vermogens of in de solidariteitsreserve worden verwerkt
URM, wat is dat? Sinds 2019 zijn pensioenuitvoerders verplicht om in hun communicatie over het te bereiken pensioen de Uniforme Rekenmethodiek (URM) toe te passen. De rekenmethode verschaft deelnemers inzicht in de koopkracht en risico’s die samenhangen met hun pensioenopbouw. Onderliggend hieraan zijn de DNB scenariosets
Variabele uitkering, wat is dat? Een variabele uitkering, is een pensioenuitkering die na ingang ervan kan stijgen of dalen afhankelijk van het behaalde rendement. De hoogte van de variabele uitkering bij aanvang is afhankelijk van het gekozen projectierendement.
Vaste daling in de uitkering, wat is dat? Met een vaste daling in de pensioenuitkering wordt bereikt dat de uitkering bij aanvang hoger kan zijn. Het idee hierachter is, dat als het behaalde rendement minimaal gelijk is aan de risicovrije rente plus de vaste daling, de uitkering dan gelijk kan blijven.
Value Based ALM methode (VBA- methode), wat is dat? De value Based ALM methode is een methode die – naast de standaardmethode – gebruikt kan worden om het collectieve vermogen bij invaren te verdelen. Deze methode houdt rekening met het huidige FTK en alle specifieke kenmerken en beleidsregels van het pensioenfonds
Vervangingsratio, wat is dat? De vervangingsratio is, de verhouding tussen het pensioeninkomen en het (geindexeerde) middelloon min de franchise gedurende de periode van pensionering.
Vlakke premie, wat is dat? Een vlakke premie, is een premie die onafhankelijk van de leeftijd van de deelnemer is. Deze is dus voor alle leeftijden hetzelfde. Uiterlijk per 1-1-2027 moeten alle pensioenregelingen gebaseerd zijn op een vlakke, leeftijdsonafhankelijke premie. Er geldt een uitzondering voor regelingen die gebruik maken van het overgansgregime..
WTP, wat is dat? De Wtp is de afkorting voor de Wet toekomst pensioenen : het nieuwe toezichtsregime voor pensioenregelingen.
Jeroen Tuijp

Jeroen Tuijp
Actuaris